- Nele over herstellen balans in moeilijke situaties -

Wanneer oplossingen in zicht komen, vinden mensen hun kracht terug

Nele Vermeulen over het herstellen van balans in moeilijke situaties

Wat als een voorziening of mantelzorger vastloopt met een bewoner of familielid? In zo’n geval biedt Ampel tijdelijke ondersteuning, ook bij UNIE-K. Consulente Nele Vermeulen legt uit hoe ze het evenwicht probeert te herstellen. En hoe ze daarbij de levenskwaliteit van de cliënt en van alle betrokken personen naar omhoog krikt.

 
“Zowel voorzieningen, mantel- zorgers als personen met een beperking kunnen Ampel in- schakelen wanneer ze vastlopen”, steekt Nele van wal. “Er bestaat geen definitie voor een vastgelopen situatie, omdat zoiets heel subjectief is. Het gaat om mensen die in een chronische stresssituatie zijn beland en geen uitweg meer zien. Ze probeerden vaak al talloze dingen uit om de levenskwaliteit van alle betrokken personen te verbeteren – zonder resultaat. Het leed is in zo’n geval vaak erg groot.”

Oorzaken in kaart brengen

Meestal is er niet één duidelijke oorzaak, maar spelen verschillende factoren mee. Die probeert de Ampel-consulent met een neutrale blik in kaart te brengen. “We stellen een uitgebreide beeldvorming op of buigen ons over de bestaande verslaggeving  en  beeldvorming.
We gaan na welke beperkingen en medische aandoeningen iemand heeft. Hoe het gesteld is met de emotionele ontwikkeling en de prikkelverwerking. En welke behoeften daaruit voortkomen.”

“Daarnaast analyseren we de omgeving. We gaan na hoe en waar de cliënt leeft en wie daarbij betrokken is. Zo gaan we altijd op zoek naar de sterktes van de cliënt en de betrokken personen. Want als we die extra benutten, kan dat bijdragen aan het deblokkeren van de situatie. We zetten ook sterk in op het levensverhaal van de cliënt. Hoe verliep de zwangerschap? Hoe gedroeg de cliënt zich als baby? Hoe groeide hij of zij op? Vonden er traumatische gebeurtenissen plaats?”

“Iedereen draagt een figuurlijk rugzakje met zich mee. Dat geldt zeker voor mensen met een verstandelijke beperking. Zij lopen vier keer zoveel risico op het meemaken van een trauma.”

“Iedereen draagt een figuurlijk rugzakje met zich mee. Dat geldt zeker voor mensen met een verstandelijke beperking. Zij lopen vier keer zoveel risico op het meemaken van een trauma. Ze kampen vaker met medische problemen. En ze moeten meer van omgeving veranderen: denk maar aan een nieuwe school, zorgverlener of zelfs woonplaats. Zo’n gebeurtenis zorgt telkens voor een breuklijn in hun levensverhaal. De impact daarvan is enorm: wanneer je opgroeit in een chronische stresssituatie, gaat het brein zich daaraan aanpassen en functioneert het anders.”
 
Een nieuw evenwicht creëren

“Wanneer je iemands leven en situatie zo uitgebreid overloopt, vallen de puzzelstukjes gaandeweg in elkaar. Je begrijpt beter waar het moeilijke gedrag vandaan komt. En waarom de omgeving en de cliënt niet uit de aanhoudende stress raken”, legt Nele uit. “De volgende stap is: hoe deblokkeer je de situatie? We bieden hierbij drie trajecten aan. Die variëren in duur en intensiteit. Het kortste bestaat uit twee adviesmomenten. Het langste duurt minstens zes maanden en bestaat uit beeldvorming, advies en coaching.”

Via praktische adviezen, door- verwijzingen en begeleidings- adviezen reikt Ampel handvatten aan die het evenwicht kunnen herstellen. “Wanneer we adviezen geven, doen we dat in heel nauw overleg met alle betrokken personen. Want de levenskwaliteit moet voor iedereen omhoog, niet alleen voor de cliënt. De draagkracht van de begeleiders of mantelzorgers werd vaak al een lange tijd overschreden.
 
Onze adviezen moeten haalbaar zijn voor hen, zodat ook zij uit die chronische stresssituatie raken. We ronden het consult pas af wanneer iedereen terug perspectief ziet. Zolang mensen zich nog onzeker voelen of het niet helemaal zien zitten, blijven we aan boord.”

Andere huisvesting zelden nodig

In een zeldzaam geval gaat Ampel op zoek naar een nieuwe huisvesting voor de cliënt. “Wanneer we met een traject starten, vragen we altijd wat goede zorg voor alle betrokkenen betekent. En of de cliënt deze goede zorg binnen de huidige ondersteuningsvorm kan krijgen. Speelt een andere leefgroep, organisatie of ondersteuningsvorm in de hoofden van de betrokkenen? Dan houden we daar rekening mee. Toch gaan we zeker niet altijd op zoek naar een andere setting. We zien dat eerder als de allerlaatste stap, want daarmee creëer je een heftige breuklijn in het leven van de cliënt. Wanneer gaan we wél op zoek? Als de ondersteuningsnoden en de omgeving niet matchen.”
 
In de meeste gevallen blijft de cliënt dus thuis of in de voorziening wonen. “We geven niet alleen praktische tips over wat je bijvoorbeeld van iemand mag verwachten en hoe je best met die persoon omgaat. We brengen begeleiders en mantelzorgers ook in contact met dienstverleners uit zowel de geestelijke gezondheidszorg als de sector voor personen met een beperking. Dankzij ons breed intersectoraal netwerk kunnen we tegemoetkomen aan de noden van de cliënt én de begeleiders of mantelzorgers. Zo halen we iedereen uit het probleemdenken en kunnen ze zich terug op het gewone leven focussen.”